Bề mặt cơ thể của ta, ngoài miệng, mắt và những lỗ khác ra đều được da che phủ. Diện tích mặt ngoài da của một người bình thường ở lứa tuổi trưởng thành là khoảng 1,5 - 2m2, da chiếm khoảng 16% trọng lượng cơ thể. Tầng trên của da là lớp biểu bì rồi đến da trong. Lông, tóc, móng tay, móng chân, tuyến mồ hôi và tuyến mỡ da là những cơ quan phụ của da. Chúng phối hợp với nhau khiến cho da trở thành một khí quan có nhiều công năng.

da là khí quan lớn nhất của cơ thể
da là một khí quan có nhiều công năng.

Do da mềm như một màng chắn tự nhiên, bảo vệ các tổ chức và các khí quan khác trong cơ thể tránh được sự kích thích và gây tổn thương do ngoại giới. Da gồm có lớp xơ gốc ngoài cùng chứa chất keo, rồi đến lớp xơ có tính đàn hồi, mềm nhưng có sức căng, khiến cho da chịu được cọ xát, co kéo, đè nén, va đập và chấn động.

Tế bào da sắp xếp dày đặc, liên kết chặt chẽ với nhau, bề mặt da được che phủ bởi một lớp mỡ cực mỏng khiến cho da có tính axit yếu. Chất này ngăn cản có hiệu quả các vi khuẩn, độc tố từ mặt da xâm nhập vào cơ thể, đề kháng được sự xâm thực của các chất hóa học khác. Da có thể ngăn nước trong cơ thể thoát ra ngoài, khiến cho con người chịu đựng được môi trường rất khô ráo. Nó cũng ngăn ngừa nước từ bên ngoài thẩm thấu vào cơ thể, nên ta có thể tắm dưới nước mà không bị ngấm vào. Các tế bào hắc tố trong da có khả năng hấp thu tia tử ngoại, làm cho ta tránh được sự tổn thương do ánh nắng mặt trời gây nên.

da là khí quan lớn nhất của cơ thể
Tế bào da sắp xếp dày đặc

Giống như mắt, tai, mũi, lưỡi, da cũng là một khí quan, giúp ta hiểu được chính xác môi trường xung quanh. Khi tìm đồ vật, cơ quan xúc giác sẽ làm cho ta biết được đã đụng vào đồ vật đó chưa; khi thời tiết biến đổi, cảm xúc về độ nóng sẽ cho ta biết nóng hay lạnh. Các cơ quan cảm giác trong da và đầu cuối thần kinh truyền những tín hiệu khác nhau lên đại não. Đại não sau khi phân tích và tổng hợp sẽ đem đến những cảm giác phức hợp rất đa dạng và kỳ diệu về nóng lạnh, đau ngứa, mềm cứng, thô mịn... Cơ thể nếu thiếu cảm giác này thì khó mà tránh được những tổn thương do ngoại giới gây ra.

Da còn là "bộ máy" bảo vệ nhiệt độ ổn định của cơ thể. Khi thân nhiệt quá cao, các mạch máu da sẽ giãn ra, nhiệt độ da tăng cao, mồ hôi ra nhiều, giúp tản nhiệt tốt. Khi trời lạnh, mạch máu da co lại, mồ hôi không tiết ra để duy trì sự ổn định của nhiệt độ cơ thể.

Da bài tiết mỡ và mồ hôi. Mỡ ngăn ngừa cho da không bị khô nẻ và làm nhuận lông, da. Việc bài tiết mồ hôi ngoài tác dụng làm giảm thấp thân nhiệt còn có thể đào thải chất độc. Da còn có chức năng hô hấp. Người ta dùng thuốc bôi ngoài bôi lên da là dựa theo nguyên lý này.

Da không những có diện tích lớn, trọng lượng nhiều mà còn có những chức năng đa dạng mà các khí quan khác không thể so sánh được. Do đó, gọi da là khí quan lớn nhất trong cơ thể cũng không có gì là quá đáng.



Post a Comment Blogger

 
Top